Als je tomaten topt, knip je de top van de plant uit de struik. De tomatenplant blijft hierdoor kleiner en alle energie gaat naar de bestaande trossen tomaten. Deze tomaten worden daardoor mooi dik. Het is echter wel belangrijk dat je enkel de stamtomaten topt, niet de struiktomaten.
Op deze pagina vind je alle informatie over het toppen van tomaten. We beantwoorden de volgende vragen.
Hoe moet je tomaten toppen
Het toppen zelf is best eenvoudig. Als je de ‘hoofdstengel’ van de plant gevonden hebt, de stam van de stamtomaat, zeg maar, dan volg je deze tot vanboven. Hier knip je deze stam over op de hoogte waarop er twee blaadjes over blijven na de laatste tros bloemen.
Wel belangrijk om te weten: als je de top uit tomaten pitst, kan de sapstroom soms een beetje stilvallen. Je kan deze best op gang proberen te houden om mooie vruchten te laten ontwikkelen. Dit doe je door ergens op je plant een dief te laten groeien uit een okselknop. Deze dief zal dan verder groeien en houdt de sapstroom goed op gang in je plant. Uiteindelijk zal de dief ook te groot worden en kan je deze opnieuw toppen. Je kan dan gewoon een andere zijscheut laten groeien en dit herhalen zo vaak als nodig is.
Het toppen op zich doe je best met een snoeischaar, dan knip je de top er zo uit. Scheuren met de hand raad ik af om de plant zeker niet te hard te beschadigen.
Waarom moet je tomaten toppen
Je wil tomaten toppen om ervoor te zorgen dat er niet te veel trossen tot ontwikkeling komen. In tegenstelling tot de bloemen weg te snoeien, zorg je er zo ook voor dat de plant niet te groot wordt en te veel blad ontwikkelt.
Als je tomatenplanten laat doen kunnen ze gigantisch groot worden. Ze blijven vaak nieuwe trossen aanmaken (eerst uiteraard bloemen, dan later vruchten), maanden aan een stuk. Het probleem is dat je plant niet in staat is om zoveel tomaten tegelijk mooi dik te laten groeien. Ook het rijpen lukt niet zo goed als er zoveel vruchten tegelijk aan de plant hangen.
Door het toppen belemmer je bewust de groei, zodat de plant kan focussen op enkele mooie trossen. Zo krijg je uiteindelijk een veel mooiere oogst! Toch moet je wel opletten, je moet namelijk niet elke tomatensoort toppen!
Stamtomaten toppen
Stamtomaten groeien nagenoeg oneindig door de hoogte in. Dit kan je echt wel vrij letterlijk nemen: ze groeien in de kas gemakkelijk tot het dak en zouden nog verder willen groeien als ze de kans hebben. Ik las dat ze soms meer dan vijf meter hoog kunnen worden… Kan al tellen dus, maar zo’n giganten heb ik liever niet in mijn tuintje 🙂
Om zulke horrorplanten te vermijden wil je stamtomaten dus toppen. In plaats van mogelijk tientallen trossen aan de struik te krijgen, kan je zo zorgen dat er slechts een beperkt aantal over blijft, bijvoorbeeld vijf trossen per plant.
Struiktomaten toppen
Struiktomaten hebben een beperkte grootte, ze gaan niet blijven verder groeien. Er ligt eigenlijk op voorhand al nagenoeg vast hoeveel trossen er aan de plant zullen komen. Daarom wil je struiktomaten liever niet toppen in de meeste gevallen.
Als je struiktomaten toch topt, zorg dan ook dat er een zijscheut verder groeit. Over het algemeen verlies je hier echter heel wat opbrengst mee, dus niet aan te raden! Aangezien struiktomaten vaak toch maar tot maximaal anderhalve meter hoog worden, is toppen meestal ook overbodig qua hoogte.
Wanneer moet je tomaten toppen
Toppen doe je niet op een specifiek moment van het jaar, maar wel eens je voldoende trossen tomaten hebt. Meestal krijg je toch niet meer dan vijf tot acht trossen rijp in één groeiseizoen, dus top je best na zo’n aantal trossen.
Het hangt er echter sterk vanaf hoeveel trossen je denkt rijp te krijgen. Loopt het seizoen stilaan een beetje ten einde, dan wil je mogelijk al sneller toppen. Is het nog heel lang voor het kouder wordt, dan kan je nog iets langer wachten. Toch probeer je best niet te overdrijven. Liever enkele tomatenplanten meer houden maar minder vruchten per plant. Het aantal trossen dat je rijp krijgt hangt heel erg af van de standplaats.
Tomaten toppen in volle grond
In volle grond groeien de tomaten altijd wat trager waardoor je minder trossen rijp krijgt in een jaar. In volle grond top je daarom best na een tros of vier à vijf.
Ik heb nog niet vaak gehoord dat mensen meer dan vijf trossen goed rijp hebben gekregen in de buitenlucht, dus ik zou het niet proberen. Liever alle focus op vijf mooie trossen, dan dat er bijna niets rijp geraakt!
Tomaten toppen in kas
In de kas gaat de tomatengroei natuurlijk sneller. Het rijpen lukt ook vaak wat beter. Daarom kan je meer trossen rijp krijgen in één seizoen. In de kas zou ik mikken op ongeveer zes, misschien zeven trossen tomaten per seizoen. Na de zesde tros kan je dus overgaan tot toppen. Een tweede reden om te toppen is de hoogte van de kas: eens de plant te groot wordt en tegen het dak gaat groeien, moet de top er zeker uit.
Afhankelijk van hoe snel je de eerste tomaten kan plukken, kan je wat vroeger of later toppen. Is de eerste tros heel vroeg op het seizoen, dan kan je mogelijk wel acht trossen halen. Er is echter niets mis met op veilig spelen en slechts een tros of zes laten groeien, dit heeft mijn voorkeur!
Hoe vaak moet je tomaten toppen
In principe moet je een tomatenplant maar één keer toppen. Als de plant echter heel snel verder groeit uit enkele zijscheuten, kan je deze wel best opnieuw toppen om overmatige groei tegen te gaan.
Zoals gezegd wil je de sapstroom op gang houden door na het toppen een zijscheut te laten groeien uit een okselknop en deze niet te dieven. Alleen kan deze scheut wel eens best groot worden… Als deze te groot wordt, kan je deze dus opnieuw wegnemen. Vervolgens laat je een andere scheut wat groeien. Normaal zal dit niet vaak voorkomen in één seizoen, omdat tomatenplanten nu ook weer niet zo snel groeien als bamboe, en je eerste keer toppen ook al wat later op het seizoen plaatsvindt.
Je ziet dat het toppen van tomaten, in tegenstelling tot het dieven, niet veel tijd kost! In totaal ben je er waarschijnlijk geen uur mee bezig over al je planten voor een heel seizoen. Valt goed mee toch?