Niets is zo leuk als je eigen groenten vers uit de tuin te kunnen halen en er meteen een maaltijd mee te bereiden. Maar voor je kan oogsten, is er nog heel wat werk. Maar welk werk dan precies? En hoe begin je ermee? Hier leg ik je graag uit hoe je dat nu best doet, zo’n moestuin beginnen.
- 1 Hoe begin je?
- 2 Wat heb je nodig voor een moestuin?
- 3 Kosten van een moestuin
- 4 Wanneer kan je starten?
- 5 Welke groenten kies je best?
Hoe begin je aan een moestuin? Eerst denken, dan doen!
De eerste stap om met je eigen moestuin te starten, is het maken van een plan. Begin met goed na te denken wat je precies wil. Heb je een grote tuin of eerder een kleine? Heb je veel tijd of maar heel weinig? Wat met je ervaring? Heb je al eerder een moestuin gehad of nog niet? Dit bepaalt namelijk hoe groot je je moestuin best kan maken.
Overschat jezelf niet. Tuinieren kost best wel wat tijd als je het grondig wil doen. Zeker aan een moestuin heb je wel wat werk, door de eindeloze strijd met het onkruid. Ook willen heel wat gewassen eerst voorgezaaid worden binnen in huis, moet je sommige groenten meerdere keren verplanten voor ze op de definitieve plek staan. Kortom, als dit de eerste keer is dat je gaat moestuinieren, kan je beter iets kleiner beginnen en volgend jaar opschalen als alles goed verloopt tijdens het eerste jaar. Zelfs na enkele maanden kan je al wat bijsturen als je hier nood aan hebt.
Als je eenmaal weet hoe groot je wil beginnen, kan je beginnen uittekenen op papier. Probeer eens te plannen waar je de gewassen wil planten, hoeveel ruimte je voor welk gewas wil gebruiken, hoeveel ruimte je overhoudt om er tussen te lopen om onkruid te wieden…
Wil je de planten in bakken zetten? Of liever in volle grond? Heb je een serre? Deze factoren spelen allemaal een rol om een goede planning te maken. Trek hier dus zeker even de tijd voor uit, want eens je gezaaid of geplant hebt, is het heel moeilijk om nog grote wijzigingen aan te brengen voor het huidige seizoen.
Locatie
Heel erg belangrijk voor een moestuin is de plaats in je tuin. De meeste groenten hebben voldoende zonlicht nodig. Voldoende licht is al snel zes tot acht uur zon per dag. Begin dus geen tomaten in de schaduw te planten, daar komt wellicht weinig resultaat van.
De ideale locatie is dus wellicht richting het zuiden geƶrienteerd. Nu is er wel heel wat verschil tussen de verschillende plantensoorten. Tomaten hebben graag veel zon en zo weinig mogelijk regen. Andere groenten, bijvoorbeeld sla, kunnen dan weer niet tegen heel hoge temperaturen. Zeker in het hartje van de zomer is het daarom niet aan te raden om sla in volle zon te telen.
Het eerste jaar zal het moeilijk zijn om alles perfect te plannen. Gaandeweg zal je echter merken dat je groenten het beter doen op bepaalde posities, en zo leer je elk jaar weer wat bij!
Eenmaal je een plan gemaakt hebt voor je eerste moestuin, kan je de benodigde materialen in huis (of moeten we zeggen tuinhuis? š ) gaan halen. Maar wat heb je dan allemaal nodig?
Wat heb je nodig om een moestuin te beginnen
Om te beginnen heb je ruimte nodig om te tuinieren. Veel moet dit zeker niet zijn, en een echte tuin is niet eens nodig. Je kan zelfs in een appartement een moestuin beginnen! Al is het hier wel aan te raden om een balkon of terras te hebben dat dagelijks minstens zes tot acht uur zon krijgt in juni en juli.
Benodigdheden om te zaaien
Behalve de nodige ruimte, heb je ook de volgende zaken nodig:
- Potjes of bakjes: je wil meestal voor het echt warm is buiten al beginnen met het voorzaaien van je groenten. Dit zorgt ervoor dat je met een enorme voorsprong de warmere dagen kan aanvatten door dan meteen mooie jonge plantjes buiten te kunnen uitplanten. Het is het gemakkelijkst om voor te zaaien in potjes of bakjes, dus die kan je zeker gebruiken.
- Zaad of jonge plantjes: zonder zaad of het kopen van jonge plantjes, ga je uiteraard weinig in je moestuin kunnen planten. Dit hoeft echter niet duur te zijn! Sommige zaden kan je zelf uit verse groenten halen om later zelf te zaaien (bijvoorbeeld voor tomaten of pompoenen is dit het geval). Zaad kost ook zeer weinig in de winkel, en ook jonge plantjes zijn niet duur maar maken het werk soms een stuk eenvoudiger.
- Zaaigrond: meestal te koop als zaai- en stekgrond. Deze aarde bevat de nodige voedingsstoffen voor de allerjongst plantjes en laat ze toe om mooi worteltjes te ontwikkelen. Je kan hier zonder als je echt wil besparen, maar het maakt de kans om mooie plantjes uit zaad te laten groeien wel een stuk groter.
- Plantenspuit: jonge plantjes water geven is het eenvoudigst met een plantenspuit of een heel kleine gieter. Eventueel kan het zelfs onder de kraan, maar dan zal je moeten proberen om echt te druppelen, anders spoelt de aarde met je plantjes snel weg.
Tuingereedschap
Daarnaast is het handig om wat gereedschap te hebben, zeker als je het wat groter ziet dan een enkele plantenbak. Het volgende gereedschap is aan te raden als je een moestuin begint:
- Schepje
- Spade
- Hark
- Schoffel
- Riek
- Gieter
Hoe groter je tuin, hoe belangrijker het juiste materiaal zal worden. Op een klein stuk grond kan je onkruid bijvoorbeeld nog wel met de hand wegplukken. Is het stuk veel groter, dan wordt een schoffel handig om onkruid tegen te gaan zonder de hele tijd op je knieƫn te moeten zitten.
Is het duur om een moestuin te starten?
Alles samen zou het niet veel geld moeten kosten om je eigen moestuin te beginnen. Uiteraard kan je steeds dingen toevoegen als je meer ervaring hebt, zoals een grote kas om vroeg in het seizoen al buiten te kunnen planten en zaaien. Dit is echter allemaal niet nodig voor beginnende moestuiniers. Ik zaai met veel plezier binnen in huis jonge plantjes om ze later in de volle grond uit te planten. Zo heb ik het ook van mijn grootmoeder geleerd, die het ook zonder kas aanpakte.
In de tuin kan je ook altijd handige maar goedkopere oplossingen bedenken dan de standaard. Je ziet bijvoorbeeld vaak dat mensen metalen spiralen gebruiken om de tomaten langs omhoog te laten groeien. Dit is allemaal zeer handig natuurlijk, maar deze spiralen kosten best wat geld. Zelf gebruik ik daarom graag gewoon een houten stok om de tomaten omhoog te leiden. Zelfs een oude bezemsteel heeft vorig jaar dienst gedaan tussen mijn tomatenplanten.
Het duurste is wellicht de plantenvoeding en vruchtbare aarde. Hier kan je echter ook op besparen door zelf compost te maken, wat echt niet zo moeilijk is. Een beetje plantenvoeding blijft wel nog steeds aan te raden, maar hier zou ik adviseren om een kortingsactie af te wachten of een goedkoop merk te zoeken. Je hebt heus niet het duurste product nodig om de lekkerste groenten te telen!
Wanneer kan je met een moestuin beginnen
In principe kan je beginnen met een moestuin op elk moment van het jaar. Toch is het handig als je er in het voorjaar mee start, omdat je dan meteen een volledig seizoen aan de slag kan. Vanaf eind februari of begin maart kan je al aan de slag met het zaaien van de eerste groenten, en enkele weken later kunnen de eerste planten al klaar zijn om te oogsten! Zeker als je voor snelle groenten kiest, bijvoorbeeld radijzen of sla, kan je al heel snel smullen van je eigen werk.
Iets later op het jaar kan je zeker ook starten, al zal je dan wat moeten bekijken welke groenten geschikt zijn om nog te zaaien of planten later op het jaar. In de zomer kan je nog enkele koolsoorten zaaien om deze in de winter te oogsten. Begin je echter nog later op het seizoen, bijvoorbeeld richting de winter, dan valt er helaas weinig te beleven in de moestuin. Je kan uiteraard je moestuin volledig beginnen plannen, of als je in bakken of verhoogde structuren wil zaaien kan je deze wel beginnen te maken. Zo kan je binnen in de winter wat knutselen in de warmte!
De beste groenten voor je moestuin
Het belangrijkste bij de keuze voor welke groenten je in je moestuin wil planten, is dat je ze lekker vindt. Het heeft helemaal geen zin om courgettes te telen als je ze niet lust of nooit gebruikt in de keuken. Ben je dol op tomaten? Super, dan kan je die planten! Of wil je liever je eigen aardappelen? Ook dat is mogelijk! Het leuke is dat je ook elk jaar kan experimenteren. Tomaten zijn dan wel een klassieker, maar wat dacht je van je eigen komkommers te laten groeien? Gewone komkommers, of als je eens echt gek wil doen, kan je de citroenkomkommer uitproberen! Een echte aanrader!
Als je voor het eerst een moestuin maakt, kies je wel best voor groenten die eenvoudig te telen zijn. Bijvoorbeeld prei of witloof is tamelijk lastig om te telen, en zou ik dus niet aanraden als je pas begint. Andere groenten, zoals sla of radijzen zijn wat gemakkelijker, al hangt het nog af van je bodemsoort welke groenten goed groeien. Ook sommige kruiden, bijvoorbeeld bieslook of postelein, zijn erg gemakkelijk te telen en dus een aanrader voor je eerste jaar. Toch geldt ook hier, kies vooral iets dat je heel graag zelf wil telen! Zo heb je meer zin om in je moestuin aan de slag te gaan en de lekkerste groenten zelf te kweken! Ten slotte is dat de reden dat ik graag zelf moestuinier, voor het plezier en de ontspanning!