Als je net zoals ik niet altijd evenveel geduld hebt, wil je misschien weten hoe je sneller kan composteren. Hier probeer ik wat advies te geven om het proces te versnellen. En het leuke is: het hoeft geen geld te kosten! Hoewel er soms producten verkocht worden in tuincentra, zijn deze helemaal niet noodzakelijk om snel te composteren. Hoe je het dan wel doet, kan op verschillende manieren, zoals hieronder uitgelegd. We bekijken het volgende:
- 1 Hoe lang duurt composteren
- 2 Hoe kan je het composteringsproces versnellen
- 3 Wanneer is compost klaar
- 4 Compostversneller: beter wel of niet gebruiken
- 5 Tips om het composteringsproces te versnellen
Hoe lang duurt composteren
Afhankelijk van de omstandigheden in je composthoop, duurt het composteren enkele maanden tot zelfs anderhalf jaar. Gelukkig kan je wel proberen om deze omgevingsfactoren te beïnvloeden zodat je hopelijk na enkele maanden al je compost kan gebruiken.
De exacte lengte van het hele proces is natuurlijk niet zo eenvoudig te voorspellen. Als je composthoop warmer is, gaat het minder lang duren om tot de afgewerkte compost te komen. Ook veel groen afval op de hoop leggen kan het proces versnellen. Te veel bruin afval zorgt net voor afkoeling, waardoor je wat meer geduld zal moeten hebben.
Een heel belangrijke factor is ook de grootte van het afval. Als je vrij grote takken of andere resten op de composthoop gooit, hebben de diertjes in je hoop uiteraard veel meer werk om alles af te breken dan wanneer ze al kleine stukjes krijgen. Voldoende vocht, maar ook weer niet te veel, zorgt ook voor een versnelling van het proces.
Omdat compost altijd even zeer snel verteert net na het omzetten, is het belangrijk om dit geregeld te doen als je zo snel mogelijk wil composteren. Als je liever minder tijd spendeert, kan je uiteraard ook gewoon rustig de natuur zijn gang laten gaan zonder een handje toe te steken. Weet wel dat zonder omzetten composteren tot wel twee jaar kan duren… Als je echter vaak omzet, kan het zelfs in een maand of twee geregeld zijn! Een beetje werk verrichten kan dus zeker voordelig zijn.
Tot slot speelt ook de omgevingstemperatuur een grote rol. In de winter duurt composteren een stuk langer dan in het voorjaar of de zomer. De hoop wordt snel koud in de winter, en dan hebben de beestjes er weinig zin in. Hier kan je uiteraard zelf weinig aan veranderen, maar houd dit zeker in je achterhoofd. Als je compostering trager gaat in de winter is dit dus perfect normaal. En dit hoeft zeker geen probleem te zijn, want meestal heb je in de winter toch nauwelijks tuinafval op wat schillen van groenten en fruit na. Snel composteren is in de winter dus niet zo belangrijk.
Hoe kan je composteren versnellen
De belangrijkste manier om sneller te composteren, is door het zo aangenaam mogelijk te maken voor de beestjes in je composthoop. De juiste temperatuur en voedingsstoffen, veel meer is er niet nodig om je composteringsproces zo snel mogelijk te laten verlopen.
Mensen kunnen veel sneller eten wanneer voedsel al in kleine stukjes gesneden is. Hetzelfde principe geldt ook voor je compostvrienden: als je het afval in kleine stukken aanbiedt, gaan de wormen en andere kleine beestjes veel sneller zijn om dit te verwerken. Als je bijvoorbeeld grote takken snoeiafval hebt, probeer deze dan heel fijn te knippen. Je kan zelfs overwegen om ze te verhakselen om snel enkel kleine stukken over te houden.
Je afval in kleine stukken op de composthoop gooien is zonder twijfel de beste manier om het composteren te versnellen. Toch kan je nog andere zaken doen om het proces sneller te laten verlopen.
Heel belangrijk om snel compost te verkrijgen, is de temperatuur van de composthoop. Eigenlijk staat of valt een snelle compostering hiermee (naast het afval verkleinen natuurlijk). Om snel te composteren, moet de temperatuur van de hoop hoog genoeg worden. Daarvoor heb je voldoende groen materiaal nodig, dus bijvoorbeeld groene bladeren, onkruid (zonder zaden!), wat vers gemaaid gras… Wanneer dit verteerd wordt, zal er heel wat warmte geproduceerd worden, wat ideaal is om de compostering te versnellen.
Na een tijdje zal de temperatuur echter terug beginnen te dalen. Dit is natuurlijk logisch, er heeft veel vertering plaatsgevonden in de composthoop en een deel van de brandstof is al omgezet naar vruchtbare aarde. Daarnaast is er nog een tweede probleem: het zuurstof dat broodnodig is voor de beestjes die het afval omzetten, geraakt stilaan op! Daarom is het belangrijk om de compost om te zetten op heel regelmatige basis. Zo breng je nieuw zuurstof tot het midden van de afvalberg samen met nieuw afval. Dit brengt de vertering weer op gang, en voor je het weet schiet de temperatuur weer de hoogte in!
Let op: ook als het te warm wordt, gaat de compostering vertragen. Omzetten van de composthoop kan er daarom ook voor zorgen dat de temperatuur net niet té hoog wordt. Het is dus een zeer belangrijk onderdeel van composteren!
Wanneer is compost klaar?
De compostering is voltooid wanneer al het afval is omgezet naar zwarte, vruchtbare aarde. Als je dus enkel nog zwarte aarde ziet, weet je dat de compostering is afgelopen.
Nu, dit is niet altijd even snel te zien. Daarom kan je ook enkele andere vuistregeltjes gebruiken. Wanneer je de compost omzet, maar je merkt dat de temperatuur nadien niet meer oploopt, terwijl dit voordien wel gebeurde, dan weet je ook dat de vertering wellicht is afgelopen.
Je kan ook wat van de compost vastnemen en ruiken. Ruikt dit naar tuinaarde? Super! Je compost is klaar! Ruikt dit nog sterk en wat stinkend? Dan is de compostering nog niet afgerond. Als je dit zo niet gemakkelijk kan ruiken, kan je ook altijd een beetje apart nemen in een plastic zakje en dit afsluiten. Als je dan na enkele uren of een dag of twee nog eens ruikt, dan kan je wellicht al eenvoudiger zeggen of het al dan niet naar gewone aarde ruikt.
Compostversneller: gebruiken of toch maar niet
Als je het compostproces wil versnellen en wat rondkijkt in een tuincentrum, kom je ongetwijfeld snel bij producten terecht die je een handje kunnen toesteken. Maar kunnen ze dit wel echt? Compostversnellers of compoststarters worden vaak aanbevolen, maar wat doen ze precies en werken ze dan ook echt?
Wat is compostversneller en hoe werkt het
Compostversnellers bevatten eigenlijk niet meer of niet minder dan de voedingsstoffen voor je micro-organismen in de composthoop. Door zo’n versneller te gebruiken, zorg je dat deze beestjes in de best mogelijke omstandigheden hun werk kunnen doen. Niet enkel voedingsstoffen, maar ook zaken als de juiste zuurtegraad (pH-waarde) worden zo geregeld om zo snel mogelijk te composteren.
Composteren versnellen met kalk
De meest gebruikte compostversneller is ongetwijfeld kalk. Kalk zorgt ervoor dat je bodem minder zuur wordt. Aangezien compost vaak eerder wat zuur wordt, bijvoorbeeld door bladeren van sommige loofbomen zoals de eik, kan je met kalk de zuurte verminderen.
De vraag is alleen: is dit wel nodig? Is het zinvol om kalk te gebruiken op je composthoop? Eigenlijk is het helemaal niet nodig. De zuurte van de bodem is lang niet zo extreem dat het problemen geeft als je nadien de compost gebruikt in je tuin. En voor de micro-organismen is het zeker ook niet nodig, die produceren heus wel compost, geen zorgen. Misschien kan je de compostering wel een klein beetje versnellen met kalk of andere compostversnellers… Maar tegen welke kost?
Compostversnellers kosten wel wat geld, en wil je echt zulke producten gebruiken in je eigen tuin? Ik heb het liever zo natuurlijk mogelijk, zonder allerlei producten. Daarom zou ik je aanraden om eventueel die paar extra dagen geduld te hebben om je composteringsproces natuurlijk te laten starten. Het houdt alles heel milieuvriendelijk en bespaart je nog eens wat geld ook, en op die paar extra dagen alvorens de compostering op volle toeren draait gaat het wellicht ook niet aankomen!
Handige tips om composteren te versnellen
Tot slot nog enkele tips om de tijd tussen afval en vruchtbare aarde zo kort mogelijk te maken. Om te beginnen kies je best niet een te kleine composthoop. Hoe kleiner, hoe meer afval er aan de buitenkant zit, wat er voor zorgt dat de temperatuur vrij snel afneemt. Als je een groter volume hebt, ga je automatisch meer warmte kunnen bijhouden, wat de compostering uiteraard ten goede komt.
Zoals gezegd gebruik je dus ook best afval dat in kleine stukjes is gemalen. Als je een nieuwe hoop start, kan je de vertering echter nog wat sneller op gang brengen door zelf wat composteringsbeestjes in je afval te introduceren. Die moet je zeker niet gaan kopen, gewoon een handjevol compost of zelfs half verteerde compost uit een andere of de vorige hoop halen, en dit midden in je nieuwe hoop plaatsen. De wormen en andere dieren die hier inzitten, zullen dan spontaan beginnen met het verwerken van al je afval. Als je het composteringsproces niet zelf activeert op deze manier, zal het uiteindelijk ook nog wel lukken, maar het duurt gewoon iets langer voor de diertjes de weg tot hun maaltijd gevonden hebben!
Verder is welk afval je aanbiedt ook heel belangrijk. Takken of droge bladeren… Dan duurt eeuwig voor die verteerd worden als dat het enige is op je afvalberg. Gras en ander groen afval gaat echter vele malen sneller. Als je snel op gang wil komen en ook snel de volledige vertering wil afronden, kan je dus best proberen om niet al te veel van dit droge materiaal te gebruiken. De verhouding groen en bruin afval is namelijk cruciaal voor een goede compostering!
Tip: sommige soorten afval brengen de compostering veel sneller op gang dan anderen. Als je kippen hebt, is een beetje kippenmest toevoegen aan de composthoop een ideale manier om de composteringsprocessen snel te activeren!
Tot slot is het belangrijk dat er steeds voldoende lucht aanwezig is, dus vergeet zeker niet om je hoop regelmatig om te zetten (dit brengt extra lucht binnen). Als je ook nog de vochtigheid goed op niveau houdt, zal je al snel tot prima compost komen!